ریحانه جمشیدی
این روزها کمتر خانواده ی کشاورزی در گیلان است که به نوعی نگران سرنوشت محصول چای خود نباشد . وقتی پای صحبت هر کشاور چایکار و هر دست اندرکار این محصول می نشینی همه از بی سرو سامانی و سردرگمی دست اندرکاران این محصول اعم از بخش دولتی ، خصوصی و کشاورزان چای و کارخانه داران چای و فروشندگان چای سخن می گویند .
متاسفانه در سالیان اخیر به علت وضعیت بد اقتصادی که برای چایکاران به وجود آمده است ، آنها توانایی گذران زندگی را از دست داده اند و آن عده ی اندکی که کار را با هر مشکلی ادامه می دهند با وضعیت نامناسب موجود تاامید شده اند . به اعتقاد برخی از کارشناسان و دست اندرکاران چای اجرای طرح وام بلاعوض در سال 83 که برای هر هکتار مبلغ 700 هزار تومان به کشاورزان اختصاص داده شد، بزرگترین ضربه را به کشاورزی و کشاورزان وارد کرد و کشاورز چای کار ، هیچ اقدامی در باغ های چای انجام نداد و در نتیجه باغ ها رو به نابودی گذاشتند . همچنین انحلال سازمان چای و پس از آن تغییرات ساختاری در تشکیلات اداری آن علاوه بر مشکلات فراوانی که برای کشاورزان چایکار، کارخانه داران ، منابع انسانی توسعه یافته و اقتصاد استان گیلان پدید آورد ، وضعیت تولید و بهره برداری از چای را در هاله ای از ابهام قرار داد .نقطه قوتی که این روزها برای بهبود این وضعیت روی داد اعلام نرخ خرید تضمینی برگ سبز چای بود که نسبت به سال زراعی گذشته 35 درصد افزایش داشت .  با تصویب هیات وزیران قیمت خرید تضمین برگ سبز چای در سال زراعی 93-92 برای درجه یک و دو به ترتیب معادل 18 هزار و 10 هزار ریال و قیمت فروش برگ سبز چای درجه یک و دو به خریداران برگ سبز چای معادل 33درصد قیمت خرید تضمینی تعیین شد. این امر در حالی صورت گرفت که قیمت هر کیلوگرم برگ سبز چای در سال گذشته به‌ ترتیب درجه یک و دو، 12 هزار و 7 هزار ریال بود که امسال با افزایش حدود 50درصدی، رقم مناسبی تصویب شده است. این مصوبه ی دولت تدبیر و امید باعث شد خون تازه ای در رگ های کشاورزان خسته به جریان بیافتد و آنان دوباره به فکر احیای باغ های چای خود باشند . همچنین بیش از 180 تن از نمایندگان مجلس نیز از رئیس جمهور و هیئت دولت به دلیل تصویب قیمت خرید تضمینی برگ چای که برای نخستین بار این اقدام با سرعت انجام می‌شود، تشکر ویژه‌ای داشتند.
به گفته ی محمدمهدی رهبری‌املشی نماینده مردم رودسر و املش در مجلس شورای اسلامی امسال برای نخستین بار در بودجه دولت یازدهم مبلغ 160 میلیارد تومان اعتبار به صنعت چای کشور اختصاص یافته است. رهبری‌املشی یادآور شد: از این میزان اعتبار مبلغ 100 میلیارد تومان برای پرداخت بهای برگ سبز چای و 60 میلیارد تومان به بهزراعی و هرس باغ‌های چای اختصاص دارد.
از سوی دیگر ندیمی نماینده مردم شهرستان های لاهیجان و سیاهکل در مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به دو فرایند نرخ گذاری برگ سبز چای درجه یک و دو گفت: قیمت درجه یک فقط در یک چین تحویل گرفته می شود درحالی که شش چین دیگر چای با قیمت درجه دو صورت می گیرد که تاکنون این روند متناسب با هزینه ها و تورم نبوده است .
بنا بر گفته ی ندیمی با توجه به اینکه از چهارکیلوگرم برگ سبز چای، یک کیلوگرم چای خشک به دست می آید و قیمت هر کیلوگرم چای خشک 160 هزار ریال در بازار خرید و فروش می شود، روند نرخ گذاری برگ سبز چای باید با بازار تناسب داشته باشد.وی عنوان کرد : باید فاصله پرداخت بهای برگ سبز به چایکاران به یک هفته کاهش یابد که در این زمینه نیز اقداماتی خوبی صورت گرفته است.
ایرج هوسمی رئیس اتحادیه ی چایکاران کشور نیز با بیان این مطلب که برداشت چای در منطقه شمال از ۱۰ اردیبهشت آغاز می شود گفت : میزان تولید برگ سبز چای در سال گذشته ۱۸ تا ۲۰ هزار تن بوده و امسال با توجه به اعلام نرخ جدید پیش بینی می شود تولید بیشتری انجام شود.
وی گفت: در بودجه امسال ۱۰۰ میلیارد تومان برای خرید تضمینی چای و ۶۰ میلیارد تومان برای به زراعی باغات منظور شده که نوید روشنی برای چایکاران است.
رئیس اتحادیه ی چایکاران کشور با اعلام رضایت از توجه دولت تدبیر و امید به مسئله ی چای و چایکاران ادامه داد : براساس نگرانی هایی که در دولت تدبیر و امید برای چایکاران احساس می شود تصمیم به پایان دادن روزهای اسفناک چایکاران گرفته شده. این گونه که از شواهد برمی‌آید دولت عزم خود را برای بازگرداندن چایکاری به روزهای اوج جمع کرده است و امید آن داریم با این اوصاف به وضعیت دهه هفتاد برگردیم. چرا که اگر وضع به روال سال های گذشته ادامه پیدا می کرد و فرم کار و سیاست در پیش گرفته شده همچون سالیان گذشته می بود ، دراین صورت صنعت چای از چرخه تولیدات گیلان محو می شد . از دولت انتظار داریم که توجه ویژه ای به چایکاران داشته باشد چرا که کشاورزی که تولید می کند گناهی ندارد . دنیا به تولیدات مردم تولیدگر متکی است . حق کشاورز چایکار است که از او حمایت شود .
وی همچنین در خصوص مزیت چای داخلی نسبت به چای خارجی گفت : ذائقه ی ما به مصرف چای خالص داخلی عادت کرده است آیا مصلحت است که از چای خارجی که اکثرا به اسانس آلوده است استفاده کنیم . انتظار ما از رسانه این است که چای را که ثروت ملی ما است به مردم بشناساند و بگوید که چای ما به دلایلی کاملا روشن از جمله خالص بودن و برخورداری از آفتاب بیشتر و رطوبت کافی منطقه چایکاری ما از مرغوبیت بهتری نسبت به چای خارجی برخوردار است .