تاكنون در مورد نقش رسانهها در مديريت بحران بخصوص جنبه تئوري آن، كتاب ها و مقالههاي بسياري نوشته و همايش زيادي نيز برگزار شده است كه همگي از حساسيت و اهميت اطلاع رساني هنگام بروز بحران حكايت دارد تا جايي كه كارشناسان و صاحبنظران با تأكيد بر نقش رسانهها، قبل، حين و بعد از وقوع بحران، فهرست بلند و بالايي از وظايف اصحاب رسانه را به رشته تحرير در آوردهاند. به عنوان نمونه در بحرانهاي ناشي از حوادث طبيعي آموزش همگاني، فرهنگ سازي، كمك به تهيه قوانين لازم براي مقابله با بحران و پيگيري وعدههاي مسئولان، گوشهاي از وظايف رسانهها قبل از بحران است و خبر رساني آني و موثق در مورد خسارتهای جاني و مالي، ارائه اطلاعات در مورد پيامدهاي بحران، اعلام نيازهاي واقعي آسيبديدگان و نظارت بر توزيع آنها، ترغيب مردم به كمك، اطلاع رساني در مورد سوءاستفاده و غارت احتمالي اموال آسيبديدگان نيز به عنوان گوشه ديگري از وظايف رسانهها تعريف شده است. در مورد نقش رسانهها پس از بحران نيز تشويق مردم و نهادها در جمعآوري كمكهاي نقدي و غيرنقدي، پيگيري تحقق وعدههاي مالي داده شده، تعيين اولويت و نظارت بر سرعت بازسازي، نظارت بر صرف هزينه ها، بررسي پيامدهاي پنهان و پيداي بحران، بررسي نقاط قوت و ضعف مديريت بحران و بازگويي دشواريها و ناگواريها براي آگاهي و پيشگيري در حوادث مشابه، بخش ديگري از وظايف رسانهها بعد از بحران را تشكيل ميدهد.
البته پرداختن به جزئيات بيشتر و نقش و اهميتي كه رسانهها در زمينههاي مختلف از جمله در بحرانهاي ناشي از حوادث طبيعي دارند در اين مجال اندك ميسر نيست اما تأكيد و توصيه استاندار البرز در جلسه چند روز پيش ستاد مديريت بحران استان، موجب شد سرپرستی روزنامه ایران در البرز ضمن صحه گذاشتن برنكتهسنجيهاي دقيق جناب طهايي استاندار البرز ، آمادگي خود را درباره همكاري نزديك و مداوم خبري و اطلاع رساني با ستاد مديريت بحران استان البرز اعلام کند.
سيدحميد طهایی، استاندار البرز علاوه براينكه به درستي از اين ستاد به عنوان يكي از مهمترين ستادهاي استان نام برد و تشكيل منظم آن را با حضور مديران و مسئولان مربوطه مورد تأكيد قرار داد، حساسيت اطلاع رساني هنگام وقوع بحران و نقش رسانهها در همكاري و هماهنگي با مديران را نيز بسيار حائز اهميت دانست. از اين رو، روزنامه ايران به عنوان رسانه مكتوب دولت تدبير و اميد، براساس وظايف ذاتي و سازماني خود آمادگي دارد در تمام زمينهها از جمله انعكاس خبرها، پيام ها و تمامی مطالب آموزشي نهادهاي مختلف بخصوص ستاد مديريت بحران استان و ديگر اعضاي اين ستاد در اسرع وقت اطلاع رساني كند.
علاوه براين، ضمن قدرداني از تلاشهاي ستاد مديريت بحران البرز بخصوص باقري مديركل سختكوش اين ستاد و همكاري آنها با رسانههاي استان، به نظر ميرسد هنوز به صورت بايسته و شايسته، جايگاهي براي اصحاب رسانه در مجموعه اين ستاد تعريف نشده است بنابراين پيشنهاد ميشود كارگروه خاص خبري و رسانهاي با شرح وظايف دقيق توأم با ارتباط مستمر با اين ستاد تشكيل شود. البته طبيعي است كه اين كارگروه بايد با همكاري و مشاركت همه رسانههاي استان اعم از ديداري، شنيداري، مكتوب و سايتهاي اينترنتي تشكيل شود و اين مجموعه براي نقش آفريني مطلوب هنگام وقوع بحران لازم است از قبل هماهنگي و برنامهريزي داشته باشند كه انتخاب سخنگو، تعيين وظايف هر عضو، نحوه برقراري ارتباط با مسئولان، آموزش اصحاب رسانه مرتبط با بحران، نحوه برجستهسازي و یا شاید ممانعت از انتشار برخي خبرها، روش هاي پيشگيري از شايعه و به كارگيري تكنيكهاي رسانهاي بحران از آن جمله است. به هرحال مديريت بحران، علمي است كه در جستوجوي يافتن راههايي براي پيشگيري يا دست كم كاستن از دامنه خسارتهاي جاني و مالي در حوادث و بلاياي طبيعي است و رسانهها نيز در دنياي امروز به جزء جداييناپذير از زندگي بشري تبديل شده است و جالب اينكه برغم اهميت و نقش رسانهها اگر هنگام بروز بحرانها درست مديريت نشوند، میتواند به جاي بحران زدايي به بحران زايي كمك كنند. بنابراين با اعلام آمادگي دوباره روزنامه ايران در زمينه هرگونه همكاري با ستاد مديريت بحران البرز، انتظار ميرود كارگروه رسانهاي اين ستاد هرچه زودتر فعال شود و اگر هم در گذشته چنين كارگروهي تشكيل شده، لازم است بيش از پيش بهطور جدي و عملي مورد پشتيباني و حمايت قرار گرفته و تقويت شود و بالاخره اينكه اميدواريم در جلسههاي بعدي، جاي يك كارگروه فعال و منسجم رسانهاي در ستاد مديريت بحران البرز خالي نباشد.
سيدرضا جمشيدي
